Ajahan “Asta Brata” (Hindu) Makalarapan Nuntun Karakter Calon Pemimpin

04.01


          Sareng sami sampun ngrasayang mungguing aab jagaté mangki akéh pisan mapuara kahuripan sané becik, landuh, gemuh, raharja, sukerta, tatan kirangan pangan kinum. Sampun akéh pisan jadmané mangkin sané huripnyané sukerta, bagia, nénten kirangan artabrana. Bilih-bilih wénten sané prasida mupulang padruénan, kantos lintangan ring sané kabaos tegep. Puniki macihna ring wewangunan fisiké sané sayan luih, megah, méwah, kadi angganing suargaloka. Indik wewangunan kantoran, hotel, margi-margi ageng, bandara, villa, geria, puri, jero, pura-pura, mesjid, gereja,  miwah sané lianan, sampun taler sayan paripurna.
Ri kalaning nglanturang kahuripan sané sampun karasayang becik puniki, duaning urip ring jagaté nénten dados pasahang ring konsep rwabhinéda, majanten kantun akéh sané patut pikayunin. Yéning iketang ring tetujon pawangunan nasionalé sané ngulatiang kahuripan “Masyarakat bahagia dan sejahtera, adil dan makmur”, prasida karasayang kantun akéh kekiranganipun. Yadiastun sampun akéh kramané ngamolihang kasukertan, taler kantun akéh parajanané sané kabaos wénten ring sorin kanistan ‘di bawah garis kemiskinan’. Tegesipun, kantun akéh parajanané sané uripnyané méweh, minakadi kantun durung maderbé jero (paumahan), durung mrasidayang nglanturang masekolah utawi kuliah. Taler kantun akéh sané maderbé pakaryan kirang becik, sané upah utawi gajihnyané durung manut ring sané kaaptiang.
 Sajeroning niténin kahuripan parajanané mangda mangguhang kasukertan sané adil (kebahagiaan yang berkeadilan), banget kaptiang para calon tedung jagat (pemimpin) sané umandel, inggil, madué kawikanan, kawagedan, sané imbang ring moralitasnyané. Mangda madué moralitas becik, patut sareng sami kayun nagingin angga antuk dasar-dasar ajahan agama. Ring ajahan agama Hindu wénten silih sinunggil ajahan kepemimpinan sané kabaos Asta brata. Asta brata inggih punika akutus bacakan ajahan dharma sané patut kanggén pinaka gegamelan antuk anaké sané pacang ngambil pakaryan ngawawa jagat utawi ngamel jabatan-jabatan sané mabuat ring jagaté.
Makakutus ajahan asta brata punika wantah marupa tata parilaksana hayu antuk niru utawi nginutin sifat-sifat utama para déwatané, luiripun: (1) Surya brata, (2) Indra brata, (3) Yama brata, (4) Bayu brata, (5) Agni brata, (6) Candra brata, (7) Kuwéra brata, miwah (8) Baruna brata.
1)      Surya brata tegesipun, sang ngamel jagat patut madué karakter nginutin sifat-sifat Déwa Surya, inggih punika karakter cinta ilmu, wikan (pintar), waged (terampil), wagmi (ahli), miwah wicaksana (bijaksana), mawinan pacang sayaga ngicénin pangajah-uruk, piteket-piteket, pawarah-warah utawi (sinar penerangan) mantuk ring sang sané kapimpin.
2)      Indra brata tegesipun, para para guru wisésané kapatut prasida nulad karakter Déwa Indra. Karakter Déwa Indra sané ketah kabaos Déwa (kesuburan lan kemakmuran) mangda katinutin antuk sang sané ngawawa jabatan, ring soang-soang instansi/lembaga. Tegesnyané, sang maraga guru wisésa kaptiang mangda prasida ngulatiang parajanané ngamolihang kasukertan miwah kasubagian. Sang maraga pemimpin nénten dados ngutamayang kasukan angga, patut ngutamayang kasukan parajana lan panegara (mengutamakan kepentingan umum).
3)      Yama brata tegesipun, para manggalané kaptiang mangda prasida nginggilang sifat adil, nenten alap anéh (tidak tebang pilih) sakadi karakter sané kadruénang olih Ida Batara Yama. Hyang Yama sané madué pakaryan ngadilang para atman jadmané sané ngranjing ka sunialoka. Para guru wisésané patut makérti nguratiang pabuatan parajanané makasami antuk pikayunan samarata, nénten pisan wénten nginggilang utawi ngandapang parajana. Pateh antuka ngicénin uratian mangda makasami marasa madué tedung jagat sané yukti-yukti ngayomin rakyat.
4)      Candra brata tegesipun karakter budi pekerti sané luhur utawi adiluhung riantuk Hyang Candra kabaos Dewa Bulan madué sinar lemah lembut sané nyinahang karakter sadu gunawan, asih-kinasihan (penuh rasa kasih sayang). Puniki mapiteges sang maraga peminpin becik pisan yéning prasida nglarang gaya kepemimpinan démokratis, nénten nglaksanayang kepemimpinan otoriter/diktator.
5)      Agni brata, tegesipun karakter nginutin sifat Dewa api. Sang maraga pemimpin mangdané kasidhan nginutin sifar dewa api sané panes murub kadi geniné angabar-abar. Para manggala utawi pejabaté mangdané madué semangat sané becik, nénten dados loyo utawi ayem. Napi luir pakibeh jagaté mangda kasanggra tur katiténin antuk semangat utawi karakter memiliki daya juang yang tinggi.
6)      Bayu brata, tegesipun sumanggup nginutin sifat Déwa Bayu utawi Déwa Angin. Wirasanipun sang ngamel jagat utawi para manggala sayaga mesusupan ring saluir widang kahuripan, masusupan ring saluir lapisan parajanané gumanti sang sané kapimpin marasa dayuh ngamolihang pangayoman saking guru wisésa.
7)      Kuwéra brata, tegesipun wibuhing artabrana. Becik pisan yéning sang maraga guru wisésa mawiwit saking anaké sané kamulan madué artabrana, madué kasugihan mangda ri kalaning ngénterang jagat utawi lembaga nénten banget pamerih. Nénten madué pakayunan loba angkara pacang mupulang kasugihan mawinan setata jemet makértiyasa pinaka pelayan masyarakat sané ngutamayang yasa utawi pangabdian.
8)      Baruna brata, mateges prasida nginutin karakter kadi Dewa Laut. Sang sané prasida nulad karakter Dewa Laut madué pikayunan sané luihing utama, madué pangrasa kalintang jimbar, sané kabaos memiliki pandangan yang jauh ke depan. Madué pikayunan sané panjang, nginggilang kautaman yasakérti imbangang ring mamuatang kasukan jagat sané cendek saha nyungkanin (menyesatkan).
            Asapunika makudang-kudang tuntunan karakter sané prasida kaketus saking ajahan Asta Brata kepemimpinan Hindu. Mogi-mogi prasida karesepang saha kalaksanayang, utaminipun olih para guru wisésané mangda ring warsa anyar 2013 puniki kahuripan parajanané sayan sukerta, santi, miwah paripurna. Astungkara!

You Might Also Like

0 komentar

Popular Posts

Like us on Facebook

Flickr Images